Het zit er op, mijn EMDR sessies. Tien weken lang heb ik naar een plaatje gekeken dat mij al 6 jaar in zijn greep heeft. Van een levensechte 3D print werd het een zacht getinte aquarel en uiteindelijk een blanco blad.
Een Tabula Rasa voor nieuwe ervaringen.
Als het goed is, is mijn traumatische ervaring nu opgeborgen in de archiefkast van mijn brein. Het plaatje dat elke keer voor een paniekaanval zorgde, zit nu in de map Archief.
Daar had het al veel eerder hadden moeten zitten, maar om de een of andere reden is dat niet gebeurd. Mijn hersenen hadden het te druk met overleven en kwamen niet aan opruimen toe. De kast puilde uit en schreeuwde om een stevige voorjaarsschoonmaak.
Zodat die bewuste dag mij niet langer als een spookbeeld blijft achtervolgen.
En angst niet langer mijn leven zou beheersen.
Ook teams hebben trauma’s -grote of kleine- en ze komen zelden aan opruimen toe.
Hun eerdere ervaringen, zeker de minder positieve, steken als hardnekkige beelden regelmatig de kop op. Dit heeft gevolgen: het belemmert hun ontwikkeling en de samenwerking.
Want zolang het oude beeld nog niet is verdwenen, is er geen ruimte voor iets nieuws. Ofwel: hun nieuwe gemeenschappelijke ervaringen krijgen geen plek in de kast.
De praktijk.
Ik begeleid een teambijeenkomst bij een Loopbaan en advies bureau.
De directeur staat bij de introductie lang stil bij de jolige beginjaren -de start van het bedrijf- nu weer ruim 10 jaar geleden.
“Toen het nog leuk was, er gepionierd kon worden, zonder al te veel gezeur”.
Een deel van team praat er lang over door –ja dat waren fijne jaren– en de energie in de zaal zakt al snel naar nul.
Ik hoor heimwee en vraag me hardop af hoe kloppend dit beeld is.
En of dit beeld hen niet teveel in de greep houdt en zo weerhoudt om te doen wat nu nodig is als organisatie.
Ik stel voor de geschiedenis van het bureau in kaart te brengen.
Te beginnen met de start tot dat wat ze nu zijn: een snelgroeiend bureau met 15 adviseurs en trainers. Dat de koers kwijt is.
Dit doe ik met EMDR voor teams, een werkvorm die als doel heeft teamleden samen een nieuw toekomst beeld te laten maken van zichzelf of de organisatie.
(vrij naar De historie van ons team, in Drama in bedrijf van Lex Budde)
Aanpak EMDR voor teams
- Vraag medewerkers op een lijn te gaan staan in volgorde van het aantal jaren dat ze verbonden zijn aan de organisatie. Van 1- 10 jaar dus in dit geval.
- Deel die lijn in naar periodes van 5 jaar en vorm daarmee subgroepen. Dus hier is subgroep 1 de groep medewerkers van de eerste 5 jaar (het verleden) van het bureau. Subgroep 2 zijn die van de volgende periode van 5 jaar, het heden dus.
Afhankelijk van hoe lang de organisatie al bestaat, kun je ook kiezen voor periodes van bijvoorbeeld 10 jaar per subgroep.
- Vraag elke groep in 10 minuten – en niet langer!- te bespreken wat van hun periode de mooie en minder mooie aspecten waren.
Denk daarbij aan soorten klanten, aanpak, omzet, sfeer, werkplezier en resultaten.
- Vraag hen een beeld of scene te bedenken dat zowel de positieve en negatieve aspecten van die periode duidelijk belicht.
- Elke subgroep zet vervolgens een beeld of scene voor de ander groep(en) neer.
- De andere groep noteert welke 2 aspecten van die periode ze graag willen behouden, en welke 2 zeker niet.
Dit is wat er gebeurt bij het team loopbaan adviseurs.
- Groep 1, het VERLEDEN, gaat al hossend en zingend door het lokaal, en springt van de ene tafel naar de andere. Niks is te gek, iedereen doet van alles en er is lol. Twee spelers grijpen vertwijfeld naar hun hoofd, en tonen hun lege broekzakken.
- De tweede groep HEDEN (laatste 5 jaar) vormt een stilstaande ‘foto’: een groep harde werkers die hoge omzetten halen. Er is meer rust en ondersteuning, in dit geval door het secretariaat. Twee spelers dragen alle tassen, ofwel Sales. Anderen staan met het gezicht afgewend naar de rest. Er is zichtbaar ook verveling en stress.
Vervolg: brug naar de TOEKOMST
- Beide groepen hebben nu een lijst met 4 zaken die ze wel en niet willen behouden. Zo willen ze wel een hoge omzet, maar ook het plezier van pionieren en nieuwe dingen doen terug. De stress moet echt minder en ja, het gebouw is te duur.
- Beide subgroepen gaan nu samen aan de slag: maak een toekomst beeld, scene of sketch die uitdrukt hoe jullie de komende 5 jaar de organisatie zien. Zet dat beeld neer. Of speel die scène.
- Laat om beurten een paar spelers uit het beeld stappen en naar het plaatje kijken: dus zo ziet onze organisatie er in de nabije toekomst uit.
- Handig is om van elk beeld een foto te maken. Deze ondersteunen het nieuwe teambeeld en verhelderen het proces.
Ook heb je ze nodig voor de vervolg sessie voor het uitwerken van de stappen die nodig zijn om het beeld ook te realiseren.
- Noteer ook de zaken die het team niet meer wil (stress, weinig tijd voor vernieuwing, omzet leidend laten zijn bij keuze klanten), en zet dat ook in beeld.
En nu?
Natuurlijk is het toekomstbeeld een ideaal beeld. Maar het draagt bij aan een nieuw, gezamenlijk beeld over hoe die de toekomst van de organisatie eruit moet zien.
Het maken is een gemeenschappelijke ervaring, die zich in de psyche van het team nestelt.
Ook zorgt het voor de bijstelling van het hardnekkige beeld van ‘hoe het eerst was’ naar een nieuw beeld, waarin iedere medewerker weer een rol heeft.
Het is tegelijk het uitgangspunt voor de volgende bijeenkomst: hoe zorgen we dat dit beeld ook werkelijkheid wordt?
Wat beelden oproepen en hoe hardnekkig ze zijn, toont deze briljante fotoserie aan: RED.
Ihttp://mashable.com/2015/07/01/graffiti-artist-experiment/#:eyJzIj